#Yejjuu Saddoomaa

 Yeejjuu Sadoomaa!!
Guyyaa tokko warra gaafachuuf magaalaa baatee irraa kaanee imala kara yeejjuu goone magaalaa yeejjuu kan taatee magaala waldayaa keessa bulle xiqqoo qilleensa fudhachuuf magaala keessaa ol yeroo laallu karaa gaara gubbaa laaftoo lafti yeejjuu nama hawwata achumaan imala keenya kara biyya sheek abbaa gatiy marsaa goonee marsaan daddawachaa biyya magariisa biyya abba gatiyye keessa qaxxaamurree kara magaalaa haraa imala keenya goone  haraan magaala warra yejjuu kan taatef biyya  jaalalati achitti buunee buna dhuguuf gad teenyee daawwachuu jalqabne. Achumaan maanguddo warra yejjuu tokko argannee Arhib abbaa jenneeni buna dhuguu jalqabne. Achumaan abbaa mee waan yejjuu kana nu taphachiisa jenneeni tole marhaba nuun jedhanii taphachuu jalqabne.
Mangudichis eessarra kaatani dhuftan nuun jedhanii nu gaaggaafatani nutis warruma wallo warra baateti warroota keenya daawwachuu dhufne kanaaf kara yeejju imallee dhufne jennaanin baayyee gammadani. Anis jedheen warri koo warra marsaati Abbaan gatiyyi akaakilee kooti warri koos warra sheekota gosaan Worseh(Worsheh) warra marsaa abba gatiyeeti jennaani baayyee gammadani. Akkas nuun jedhani nuti oromoo akka taane beekna garuu ijoolleen keenya afaan oromoo hin beekani hin dubbatani kanatu nujalaa bade malee lafti yeejjuu ofiituu oromoo ta,uu isaa ragaa ofitti baha, fkn, haraa,haroo, dirree roqaa,waldayaa jedhamanii magaalonni waamaman kun afaan oromootin waamamu, dirree roqaa biyya gootuwwani irra gad yoo dabarte lafti diriiran bareedan oromoonni yeejjuuf affaaronni irratti wal lolan  jaarraa jedhamee waamama. Jaarraa irratti oromoonni yeejjuu lafti keenya lafee keenya jechuun heedduttu wareegamanii jiru.jaarraa taate gaara guddaa bareedaa tokko yoo daawwattu gaara guddaa dheeraa warra baabboo seenutu jira maqaan isaatis "Akeekachisa" jedhamee waamama.gaarreen heedduu jira kanneen keessa gaarri biraa gaara guddaa "gaara diimaa" jedhamuttu jira kan biraatis gaara zamzam jedhamutu jira. Gandoonni gaara zamzam irra jiran illeetti, reebuu, warra moommajii, jedhamanii waamamu.. osoo daawwachaa deemaa jirruu karaa irratti adurree arganii hiriyyan shufeerichaa keenyaa eegadhu Aduree tana jechuun ittiin yeroo dubbatu dhageenyee jennaanin aja,ibamnee isaan gaafannee adurreen afaan oromooti jedhee gaafannaan xiqqoo seeqanii maaloo warra keenya afaan oromoo guutumaa guututti hin badne nii jira nuun jedhani. Abbootan keenya gurguddoon afaan oromoo dubbatu akka afaan oromoo dubbannus baayyee nugorsu afaan oromoo jaalatu nuun jedhani garuu nuti heedduu hin beeknu afaan keenya balleessine afaan alagaa dubbanna nuu jedhani. Baayyee garaa nama guba. Fkn Abbootin keenya yeroo du,a godhuu jalqaban Nagi nagaya jedhanii jalqabu ..waan aja,iba keessa oromoonni walloo yeroo eebba jalqaban "Nagi nagaya" jedhanii jalqabu yeroo xumuranis rabbiin nagaa haabusu jedhanii xumuru. Oromoonni walloo afaan amaaraa dubbatanis afaan oromoo dubbatanis keessayyu karaa warra baatee kanaan  " Nagi nagaya saglan wacaalee,afran baabboo, torban baareentuu jedhanii yeroo xiqqoo turre eebba yeroo eebbisan dhagayaa guddanne.
Gosoota Abbootii yeejjuu Saddoomaa.
Waaree hadee         Bidaaruu haade
√                                    √
shaashee waaree.galmoo bidaaru
jibe waaree           .anduwa bidaru
dirisa waaree.     .maaree bidaaru
                              Kadee bidaaru
jedhamuudhan waamamu
shashe waare   galmoo bidaaru
Amaanuu geta. Hussen galmoo
mamo geta     . Xaasoo galmoo
                           .Araarsaa galmoo
jedhaman ilmoo qaban Turani.
Gosoonni yeejjuu saddoomaa yeroo gosa isaanii yaaman akka armaan gadiitti yaamu.
Waaree -haadee -karrayyu -nagoo- ammaa- laaftoo -gamaa -galte jechuun gosa isaanii yaamu.
Gosoota yeejjuu saddoomaa kanneen keessa warra moomajii jedhamuun yaamamus nii jiru.
Gosa keenyan wal habarruu...
Harmeen tiyya gosti ishee Worra Rugaa jedhama.
Ka,umsi isaanii walloo naannoo dasee booruu meedaa golboo muhammad alii jedhamu naannoo rugaa jedhamtee yaamamtu irraayi gosti isaanis Warra rugaa jedhamanii yaamami.
Harmeen tiyya:-
Hawa,mahammad,Habib, Abdu, Mahammad,Godaana, Dallayyoo, Diida, Waarihoo,Walaabu ..jedhamuun yaamamti...isinis nuun qoodaa..
[Madda Miky sultan irraa]

@Oromographya

@Odaatiktok