#Yejju/#የጁ

#የጁ የየጁ ኦሮሞ ህዝብ የባሬንቶ ቅርንጫፍ ንኡስ ጎሳ ነው ። እነሱ በኢትዮጵያ ውስጥ ከሚኖሩት በሰሜን ካሉት የኦሮሞ ህዝብ ማህበረሰቦች አንዱ ናቸው።የጁ በ ሰሜን ወሎ መረሳ፣ጉባ ላፍቶ፣ሐብሩና እስከ ሰዶማ ሀረና ሀሮ፣ ድሬ ሮቃ እስከ ጃራ በ ሰፊው የምኖሩ ሕዝቦች ናቸው። በ17ኛው ክፍለ ዘመን የየጁ ስርወ መንግስት በተለይም የዋራ ሼክ ወይም የሼኩ ልጆች በዘመነ መሳፍንት ወይም "ዘመነ መሳፍንት" ጊዜ አብዛኛውን የኢትዮጵያ ኢምፓየር ያስተዳድሩ ነበር፣ በጎንደር አደባባይ የነበረውን ቋንቋ ወደ ኦሮምኛ [2] በዘመኑ የተለያዩ ብሄረሰቦች፣ ጎሳዎች እና ማህበረሰቦች ኢኮኖሚያዊ ጥቅምን እና የፖለቲካ ስልጣንን ለማግኘት የአጭር ጊዜ ጥምረት ፈጥረዋል።የየጁ ስርወ መንግስት ገዥዎች ወደ ክርስትና የተለወጡ ቢሆንም የስልጣን መሰረታቸው እንደ የጁ፣ ወራ ያሉ ኃያላን የወሎ ሙስሊም ርዕሰ መስተዳድሮች ነበሩ። ሂማኖ እና ራያ። እ.ኤ.አ. በ1890 ዓ.ም በዳግማዊ ምኒልክ ዘመነ መንግስት የየጁ የትውልድ ሀገር ለነሱ ተብሎ በኢትዮጵያ ግዛት (አውራጃ) ተደራጅቷል። በሰሜን በኩል ከአለውሃ ወንዝ ጋር ትዋሰናለች፣ ከራያ ቆቦ አውራጃ፣ ወደ ደቡብ ከሚሌ ወንዝ በመለየት፣ ወራ ባቦ ወረዳን፣ የአፋር ጭንቀትን በምስራቅ፣ እና ደጋውን የአምባሰልን ወደ ምዕራብ ። ወልድያ የየጁ ዋና ከተማ ሆና አገልግላለች። በ1994 የብሄረሰብ ፌደራሊዝም ጸድቆ የአውራጃ አስተዳደር መዋቅር ሲወገድ የጁ በሐብሩ፣ ወልድያ ከተማ እና በጉባ ላፍቶ መካከለኛ ከፍታ ባለው ክፍል መካከል ተከፋፈለ። ከ20ኛው መቶ ክፍለ ዘመን መባቻ ጀምሮ የየጁ ኦሮሞዎች ወደ ዋናው የሴም ሕዝብ ባህል በመዋሃዳቸው ምክንያት በአሁኑ ጊዜ በአማራ ክልል ውስጥ የሚገኙት የጁ አማራዎች ናቸው ብለው ይጠሩታል ግን ኦ ርጅናሊ ሕዝቡ ኦሮሞ ነው።